Halsizlik, ödem, çarpıntı hissi, şişkinlik, bulantı, kusma, reflü ve ciltte oluşan kahverengi lekeler gibi belirtiler, hamilelik sürecini daha zor hale getirebilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Cem Öncüloğlu, yaz aylarında hamilelerin dikkat etmesi gereken önemli noktalara değinerek, sıcak hava, artan sıvı ihtiyacı ve güneşin ultraviyole ışınları gibi üç temel faktörün anne adaylarının özel önlemler almasını zorunlu kıldığını belirtti.
Dr. Öncüloğlu'nun önerdiği basit ama etkili önlemler şunlardır:
1. Yeterli Su Tüketimi
Yaz aylarında artan sıcaklık, vücudun daha fazla su kaybetmesine yol açar. Yeterli miktarda sıvı alınmadığında ‘dehidrasyon’ yani sıvı kaybı meydana gelir. Bu durumda anne adayının kan basıncı düşebilir ve kandaki glukoz ve tuz dengeleri bozulabilir. Yetersiz sıvı alımı ayrıca bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısının azalmasına, bu da büyüme geriliği ve erken doğum riskinin artmasına neden olabilir. Dr. Öncüloğlu, hamilelerin dehidrasyonu önlemek için günde en az 8-10 bardak su içmeleri gerektiğini vurguluyor. "Suyun yanı sıra, doğal meyve suları, bitki çayları ve ayran gibi sağlıklı içecekler de tercih edilebilir. Soda da ölçülü miktarda tüketilebilir" diyor.
2. Su İçeriği Yüksek Besinler Tüketin
Yaz ayları, taze meyve ve sebzelerin bol olduğu bir dönemdir. Vitamin ve mineral açısından zengin yiyeceklerin tüketilmesi, hem annenin hem de bebeğin sağlığı için önemlidir. Dr. Öncüloğlu, sindirimi kolaylaştırmak ve mide rahatsızlıklarını önlemek için az ve sık yemek yemenin faydalı olduğunu belirtiyor. Özellikle su içeriği yüksek olan salatalık ve karpuz gibi besinlerin makul miktarda tüketilmesi tavsiye ediliyor.
3. Güneşten Korunmanın Üç Yolu
Hamilelikte cilt, hormonal değişikliklere bağlı olarak daha hassas hale gelebilir. Östrojen ve progesteron hormonlarının artışı, melanositlerin (ciltte renk pigmenti üreten hücreler) daha aktif olmasına neden olur. Bu da yüzde melazma olarak bilinen kahverengi veya gri lekelerin oluşmasına yol açabilir. Dr. Öncüloğlu, güneşin zararlı UV ışınlarından korunmak için geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü ve en az SPF 30 olan yüksek koruma faktörlü güneş kremlerinin kullanılmasını öneriyor. "UVA ve UVB ışınlarına karşı koruma sağlayan kremler tercih edilmeli ve güneşin en yoğun olduğu 11:00-16:00 saatleri arasında dışarıya çıkmaktan kaçınılmalıdır" diyor.
4. D Vitamini İçin Kısa Süreli Güneşlenin
Güneş ışınları, D vitamini sentezi için gereklidir ve bu vitamin kemik sağlığı ile bağışıklık sistemi için önemli bir rol oynar. Dr. Öncüloğlu, güneşin zararlı etkilerinden korunarak günlük 10-15 dakikalık kontrollü güneşlenmenin yeterli olduğunu belirtiyor.
5. Rahat Kıyafetler Tercih Edin
Yaz aylarında pamuklu ve keten gibi nefes alabilen kumaşlardan yapılmış, bol ve rahat, açık renkli kıyafetler giymek önemlidir. Dr. Öncüloğlu, sıkı ve sentetik giysilerin terlemeyi artırarak rahatsızlık verebileceğini, koyu renkli kıyafetlerin ise vücut ısısını ve sıvı kaybını artırabileceğini vurguluyor.
6. Besin Zehirlenmesine Karşı Önlem Alın
Yaz aylarında dışarıda yemek yeme alışkanlığı artar. Dr. Öncüloğlu, yaz aylarında besinlerin daha kolay bozulabileceğine dikkat çekerek, dışarıda yemek yerken hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor. "Etlerin iyi pişmiş, çiğ sebze ve meyvelerin ise iyi yıkanmış olması çok önemlidir" diyor.
7. Bacaklardaki Ödemi Önleyin
Hamilelikte zaten mevcut olan ödem, sıcak hava ile birlikte daha da artar. Ödemi önlemek için rahat ayakkabılar tercih edilmeli, bol su içilmeli, yürüyüş yapılmalı ve uzun süre oturmak gerekiyorsa ayaklar uzatılmalıdır. Dr. Öncüloğlu, dinlenirken ayakların vücut seviyesinin üzerine kaldırılmasının da faydalı olacağını belirtiyor. "Gerekirse bir numara büyük ayakkabılar kullanılabilir ve ayaklara masaj yapılması da yarar sağlar" diyor.
8. Egzersiz Yapın Ama Dikkatli Olun
Yaz aylarında hafif egzersizler, fiziksel sağlık ve ruhsal denge için önemlidir. Yürüyüş, yüzme ve yoga gibi düşük yoğunluklu aktiviteler önerilir. Dr. Öncüloğlu, sıvı kaybı ve kan basıncı düşüklüğü riskine karşı egzersiz yaparken aşırıya kaçılmaması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca güneşin en yoğun olduğu saatlerde egzersizden kaçınılması gerektiğini vurguluyor.
9. Rutin Kontrollerinizi İhmal Etmeyin
Yaz aylarında hamilelik sürecini etkileyebilecek sorunlar yaşamamak için düzenli doktor kontrolleri önemlidir. Dr. Öncüloğlu, tatil planlarının mümkünse 34. haftadan önce yapılmasını ve tatil öncesinde doktorla görüşülerek olası riskler hakkında bilgi alınmasını tavsiye ediyor.
10. Sıvı Kaybı ve Güneş Çarpmasına Dikkat
Yaz aylarında güneş çarpması ve dehidrasyon riski artar. Dr. Öncüloğlu, baş dönmesi, baygınlık hissi, ağız kuruluğu, az ve koyu renkli idrar ve baş ağrısı gibi belirtilerin güneş çarpması veya dehidrasyonun sinyalleri olabileceğini belirtiyor. "Bu belirtiler ortaya çıktığında hemen sıvı alımını artırıp, gölge ve serin bir yerde dinlenmek gerekir. Eğer belirtiler geçmezse hemen bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır" diyor.
11. Kirli ve Aşırı Klorlu Havuzlardan Kaçının
Hamilelik döneminde serinlemek için havuza veya denize girilebilir. Dr. Öncüloğlu, yüzmenin hamilelikte iyi bir egzersiz olduğunu belirterek, kirli ve aşırı klorlu havuzlardan kaçınılması gerektiğini vurguluyor. "Bu tür havuzlar, mantar ve çeşitli vajinal enfeksiyonlara yol açabilir. Deniz suyu genellikle daha güvenlidir ama çok kalabalık ve kirli plajlardan da uzak durulmalıdır. Denize ve havuza girmek için sabah veya akşam saatleri tercih edilmelidir. Islak mayo ile durulması vajinal mantar enfeksiyonuna neden olabileceğinden, deniz veya havuz sonrası mayonun değiştirilmesi önemlidir" diyor.
12. Yolculuklarda Sık Sık Mola Verin
Yaz tatillerinde ve seyahatlerde dikkat edilmesi gereken bazı kurallar vardır. Uzun yolculuklar ve sıcak havalar ödem ve bacaklarda pıhtılaşma riskini artırır. Dr. Öncüloğlu, uzun yolculuklarda bacakları hareket ettirerek kan dolaşımını sağlamanın, sık sık mola vermenin ve kısa yürüyüşler yapmanın önemini vurguluyor. Uçak seyahatleri içinse öncesinde doktorla görüşmek gerektiğini belirtiyor.
Dr. Cem Öncüloğlu'nun bu önerileriyle yaz aylarında hamilelik sürecini daha sağlıklı ve rahat geçirebilirsiniz. Herhangi bir sağlık sorunu durumunda vakit kaybetmeden sağlık profesyonellerine başvurmak, hem anne hem de bebek sağlığını korumak açısından kritik öneme sahiptir.